Blog

Na een lange zomer in Italië waarin ik heerlijk heb kunnen genieten van zes weken rust, zon, fijne etentjes met vrienden, bezoekjes uit Nederland en vooral quality time met Jip, is nu het “normale” leven weer begonnen.

Het reizen naar Italië, om de week, het omschakelen van Italiaans leven naar Nederlands leven, vergeten in welke kast (in welk land) een bepaald kledingstuk ligt, kortom; de chaos.

Wanneer ik met mensen spreek over mijn werk in Italië wordt altijd gevraagd of het reizen niet vermoeiend is. Standaard antwoord ik dan altijd dat dat wel meevalt. De vlucht is maar kort, het werken blijft leuk en mijn vrienden Italië in Nederland en in Italië hebben veel begrip voor het feit dat ik nooit overal helemaal bij ben.

Dit schrijf ik terwijl het 06.15u is en ik zojuist ben gaan zitten in het vliegtuig naar Schiphol, vanwaar ik weer naar Pisa vertrek. Gisterenavond had ik een heerlijk etentje met mijn beste vriendinnetje, geracet naar de trein en om 24.00u was ik op Schiphol. Een paar uurtjes geslapen in een cabine van Yotelair en om 5 uur stond ik weer onder de douche. Zou iemand mij nu vragen of het reizen niet vermoeiend is, dan zou ik volmondig ‘ja’ zeggen, want mijn god wat ben ik moe.

Maar bij aankomst in Italië is die vermoeidheid meteen verdwenen. Zodra ik mijn autootje heb opgehaald en de vertrouwde weg afleg, schakel ik om. Met Italiaanse muziek in de auto, de stralende zon en het een productieve werkdag in het vooruitzicht, kan ik niet anders dan mijn leven omarmen. Het tempo van de Italianen helpt mee in dat omschakelen. Zo loop ik die dag tegen een afspraak met “slechts” drie kwartier wachten op afgesproken tijd, een notaris die toch vervroegd naar zijn vakantieadres aan zee is vertrokken en een internetverbinding die dicht heeft aangepast aan de vakantiemaand augustus, aan. Die avond eet ik met vrienden bij een van mijn favoriete plekken, La Dispensa in San Baronto. Verwend met een geweldige biefstuk en vooral heerlijke wijn, proost ik op een nieuw seizoen reizen. Langzaamaan zal de zomer weer in de herfst gaan veranderen en zal ik zien hoe de kleuren van het landschap om me heen weer overgaan in de zachte kleuren van de herfst. De toeristen verdwijnen weer en een kopje koffie in Florence wordt weer een uitstapje in plaats van dringen in de straten van het centrum. Ik zal jullie op de hoogte houden van mijn reizen in dit komende jaar, waarin ik jullie hopelijk weer mee kan nemen in dromen van verschillende mensen die het avontuur in Italië aangaan.

Al een aantal jaar mag ik mensen begeleiden die hun hart volgen en kiezen voor het mooie leven in Italië. Soms om zich voorgoed te vestigen, soms voor een vakantiewoning om de mooie dagen door te brengen. Zelf heb ik de laatste jaren mogen wonen in een lief, klein en fijn huisje in de buurt van Vinci. Hoe heerlijk het daar ook was, hoe fijn de lange avonden in de tuin met schitterend uitzicht ook waren, het huisje werd echt te klein. Ik hoefde dan ook niet lang na te denken toen er een huis voorbij kwam in San Baronto. Het dorp waar ik vanaf mijn tienerjaren kom, waar een deel van mijn vriendengroep woont en waar ik nog steeds het liefst mijn koffie in de ochtend in het barretje drink.

Het huis ligt schitterend op de berg en is het hoogstgelegen huis van het dorp. Bij de eerste bezichtiging zag ik wel een aantal dingen die ik anders wilde, maar het fantastische uitzicht vanaf het terras, de enorme tuin en vooral de ruimte in huis, zorgde ervoor dat ik meteen verkocht was. Het duurde dan ook maar een maand eer dat ik de sleutels in handen had en kon beginnen met de eerste klussen. Daar liep ik al meteen tegen het eerste obstakel aan. Ondanks dat de woning schitterend is gelegen, is het nadeel dat er vanaf carport tot aan de voordeur maar liefst 45 traptreden te bestijgen zijn. Het aantal keer dat ik zuchtend onderaan de trap heb gestaan met een doos is niet te tellen. Vooral jammer omdat ik er na een aantal dagen sjouwen pas achter kwam dat ik via de oprit van de buurman tot aan de bovenkant van de woning kon komen en dat dus die 45 traptreden vermeden hadden kunnen worden.

Ook besloot ik dat de badkamer echt een update nodig had. Via vrienden kwam ik bij een “muratore’ die dit wel kon doen. De ervaring heeft geleerd dat het verstandig was materiaal zelf te regelen, wat tot gevolg had dat ik mijn kleine autootje, ultiem heb mogen testen met een zware overbelading aan tegels en cement. Wat volgde waren 4 lange weken met vooral heel veel geduld. De Italiaanse werklui doen namelijk vooral graag rustig aan en efficiënt werken lijkt niet echt hoog op het lijstje te staan. Iedere middag om 13.00u vertrokken de twee heren voor de lunch die werd opgerekt tot een uur of 16.00u. Na 7 lekkages en ontelbare ritjes naar de bouwmarkt vanwege een ontbrekende afvoer, dopje of moertje is de badkamer nu af.

Cliënten die aan de vooravond staan van een groot verbouwingsproject of die op zoek zijn naar een ruïne om te verbouwen… wat een respect. Maar ook: heb geduld, heb heel veel geduld. Uiteindelijk werken de italianen dan niet altijd efficiënt zoals we zouden willen, maar ze leveren vakwerk!

Regelmatig als ik vertel over mijn leven en werk in Italië, vertel ik over de vele mooie dingen die ik hier mag meemaken. Mijn fijne vriendengroep, het echte genieten van het leven, het mooie weer en natuurlijk het werk dat ik mag doen. Maar het is niet altijd fantastisch in Italië. Het blijft een land met achterstand ten opzichte van Europa, het blijft een land met vreemde machtsverhoudingen en vooral een land van enorm veel bureaucratie. In mijn werk mocht ik de afgelopen maanden Hans en Jaqueline begeleiden, waarover ik ook al eerder schreef op mijn website. Ze vonden hun droom in Le Marche en konden in een fantastisch project stappen. Een ruime maand geleden vertrokken ze met een volgeladen auto naar hun droomplek. Wat hebben ze de afgelopen weken hard gewerkt en wat een pech hebben ze met de Italiaanse bureaucratie. Deze laat zich gelden om z’n best en het aantal telefoontjes dat ik inmiddels heb gepleegd met de gemeente is niet meer te tellen. Iedereen is enorm welwillend, maar intussen gaat alles mis wat er mis kan gaan. Gasleidingen die verkeerd zijn aangelegd (waardoor ze al 5 weken geen warm water hebben!), klusjesmannen die ineens op de stoep staan en gaten maken in keurig geschilderde muren, lekkages, kapotte tegels en nog veel meer. De afgelopen week ontving ik berichten van zowel Hans als Jaqueline die, geheel terecht, langzaam wanhopig aan het worden waren. De burgemeester staat me, als hij tijd heeft, vriendelijk te woord en beloofde volledige medewerking. Maar oh, wat kan ik me de wanhoop van deze mensen voorstellen. Iedere dag schrijft Hans op Facebook een ‘verhaal van de dag’ en ook daarin klonk af en toe de wanhoop door. Maar… ook nog steeds trots en geluk. Precies dat is het mooie van het werk dat ik doe. Twee fantastische mensen die echt keihard werken voor hun Italiaanse droom, ik vind het prachtig. Als u in de toekomst een overnachting boekt in ‘Il Nostro Sogno’ in Sassocorvaro, zult u vooral zien hoe deze prachtige plek, met liefde en hard werken nog mooier is gemaakt!

Hoe enorm ik ook uitkijk in de winter na de warme, lange zomerdagen, stiekem ben ik wel blij dat er langzaam weer een beetje kleur komt in het Italiaanse landschap. Wat is het heet geweest in Italië en wat is de zomer voorbij gevlogen.

Een zomer die ik wisselend in een vakantiemodus en een werkmodus heb doorgebracht. Vakantie, want 5 weken aaneengesloten in Italië. Omdat mijn zoontje Jip mee gaat naar Italië geef ik al een aantal jaren de voorkeur aan het verblijven op een camping in plaats van in ons eigen huisje. Vooral omdat het voor Jip heerlijk is om te kunnen spelen op de camping met andere kinderen en er vele uren worden doorgebracht in het zwembad van de camping. Enkele jaren geleden heb ik via marktplaats een oude vouwwagen gekocht voor een prikkie die al die tijd getrouw dienst doet op de camping. Sinds vorig jaar heb ik hem geparkeerd op de oprit van ons huis in Italië omdat ik de lange rit niet meer aandurf. De camping, waar ik als tiener en twintiger heb gewerkt, zorgt er voor dat het oude beestje naar de camping wordt vervoerd door de tractor. De geduldige en lieve Gegé, onderhoudsmedewerker op de camping, rijdt de 15 km tussen huis en camping met een tractor die op zeer trage snelheid de bochtige weg doorkruist met mijn krakende vouwwagen erachter.

Jip en ik vertrokken begin juli vanuit Nederland met de auto naar Italië. Een volgeladen auto met campingattributen, maar ook met stroopwafels, dropjes, roomboterkoeken, pindakaas en andere lekkernijen voor de Italiaanse fans. Een heerlijke roadtrip, waar ik altijd serieus van geniet. Harde muziek op, helaas heeft Jip een bijzondere muzieksmaak, en kijken naar het landschap dat langzaam mooier wordt.

Na een lange reis van 15 uur hebben we een nachtje thuis geslapen om de volgende ochtend het bijzondere ritueel van het opzetten van de vouwwagen te mogen starten met frisse moed. Nu gaf ik al eerder aan dat de vouwwagen een zeer respectabele leeftijd heeft. Het opzetten vergt dan ook geduld, vooral doordat de gebruiksaanwijzing het enige was dat ontbrak in de hele uitzet van de vouwwagen. Gelukkig helpen twee vrienden me altijd mee met met opzetten en zorgvuldig inrichten van de vouwwagen, al blijft het een ware uitdaging om italianen macho’s als vrouw aan te sturen. Voor menig ander heeft onze vouwwagen vast voor opgetrokken wenkbrauwen gezorgd. Ik geef toe ,we vallen enigszins buiten de toom tussen alle mooie en hippe tenten en caravans, maar voor ons is het een paradijs. Een heerlijke plek, waar we een zoete inval creëeren voor de kinderen op de camping. Dit jaar vond ik op mijn ‘veldje’ een heerlijke wirwar van gezellige mensen. Als een soort van sjiek woonwagenkamp hebben we weken samen doorgebracht met gezamenlijke etentjes, vetes tegen te luidruchtige buren/indringers op “ons veld” en vele limoncello’s op het terras. Wat hebben we genoten! Uiteraard is er gewerkt in deze periode, twee blije clienten die allebei met heel veel geduld hebben gewacht tot het moment van de sleuteloverdracht daar was. Hierover uiteraard meer in een volgende blog. Nu wil ik vooral terugkijken naar de foto’s en terugdenken naar de vele, fijne en warme momenten deze zomer! \

Het afgelopen weekend stond eigenlijk niet in de planning om in Italië te zijn, maar door de grote drukte besloot ik deze week alsnog een ticket te boeken.

Naast fantastische bezichtigingen, leuke ontmoetingen met nieuwe clienten die de Italiaanse droom gaan vervullen en het fotograferen van nieuwe woningen die in de verkoop komen, viel ik met de spannende ontknoping van de Giro d’Italia natuurlijk met mijn neus in de boter.

Lamporecchio, mijn woonplaats in Italië is dorpje waar de liefde voor de wielersport bij iedereen door de aderen stroomt. Vincenzo Nibali heeft hier jaren gewoond en is nog steeds regelmatig hier wanneer hij niet in Lugano is. Giovanni Visconti woont al jaren in het dorp en is niet alleen de lokale held, maar ook een klein beetje die van mij. Dagelijks fietsen honderden amateurwielrenners de bergen van de Montalbano op. De lange klim vanaf Pistoia met zijn scherpe bochten, leidt tot het dorpje San Baronto, waar iedere wielrenner even stopt bij het wielermonument om de bidon te vullen.

De bar L’Indicatore in het dorp is een verzamelplek voor alle wielrenners. De shirts van de vroegere, maar ook huidige helden, hangen in alle kleuren, ingelijst boven de bar. Andrea Tafi drinkt hier zijn kopje koffie en analyseert met zijn vrienden de wielrenners die naar boven komen.

Alhoewel ook wij Nederlanders best nationalistisch kunnen zijn, is de liefde voor de wielersport hier van een ander niveau. Wanneer ik zaterdagochtend mijn kopje koffie drink bij bar Sandro Vero in Lamporecchio wordt de Giro door de oude mannetjes, die daar wel de hele dag lijken te zitten, met veel discussie besproken. Dat Vincenzo Nibali te veel hangt aan Quintana vindt men maar niks, Giovanni fietst heel aardig, maar kan toch zo veel beter. Aangekomen bij hun analyse van “onze” Tom, spits ik nog extra mijn oren. “Wat zit die man mooi op zijn fiets”. “Waarom is hij toch afgestapt voor de sanitaire stop?”. “Wat heeft de man waardeloze knechten.”. “een fantastisch wielerlijf, maar wat is hij lang”. “Dat is toch iedere Hollander” en men wenkt ‘onopvallend’ in mijn richting.

Hier is men er nog van overtuigd dat Giovanni zou kunnen winnen, hoe fantastisch is dan ook de tijdrit van zondag? Ondanks het mooie weer, heerst er op straat een volledige stilte. Iedereen zit, net als ik, aan de buis gekluisterd om een legendarische ontknoping van de Giro te volgen. De lovende commentaren op Rai Due voor Tom Dumoulin zijn fantastisch. Een commentaar op de motor roept vanaf minuut 1 dat Tom ‘de Vliegende Hollander’ de roze trui gaat terugpakken. Op het puntje van mijn stoel, met kippenvel en een ongekende nationalistische trots kijk ik mee hoe Tom Dumoulin geschiedenis schrijft in de wielersport. Op straat heerst nog steeds even volledige stilte…

s’ Avonds word ik in het plaatselijke restaurant door diverse mensen gefeliciteerd met de overwinning van de Tom Dumoulin. Men bejubelt de knappe jongeman uit Nederland en geeft daarmee een beetje aan mij over van de genoemde trots die bij italianen door de aderen stroomt.

Mijn persoonlijke tijdrit start vandaag. Precies voor vertrek heb ik nog twee bezichtigingen staan en moet er een nieuwe woning worden gefotografeerd. Een haastklus zodat ik weer op tijd op het vliegveld ben voor de terugvlucht. Het is warm in Italië en de italiaan schakelt een tandje terug. Er moet gewerkt worden op het land, in de moestuinen en er wordt gesnoeid tussen de olijfbomen. Italië maakt zich klaar voor de zomer. In de supermarkt in het dorp zijn de eerste toeristen weer te horen. Wellicht is onder hen een die zijn hart verliest aan het schitterende Toscane en besluit hier een leven op te bouwen. Ik begrijp deze toerist, mijn hart heb ik al 20 jaar geleden verloren aan dit dorp, maar vooral aan haar inwoners.

Na een aantal jaren dacht ik dat ik de meeste mooie plekjes in mijn directe omgeving in Italië inmiddels wel zou kennen. Door mijn werk kom ik op mooie plekken en heb ik het genoegen leuke mensen te ontmoeten in dorpen en steden waar ik normaal niet vaak kom. Ook in mijn privéleven kom ik door mijn vriendengroep op mooie plekken. Italianen zijn ondernemend en trekken er graag op uit, mits het mooi weer is uiteraard. Vooral bij bijzondere gelegenheden is het de gewoonte op pad te gaan en buitenshuis te eten. Met Pasen was ik in Italië en had ik het voornemen om lekker thuis te blijven. Na een kopje koffie bij de bar kreeg ik toch een berichtje van goede vrienden of ik mee wilde gaan lunchen bij een Agriturismo bij hen in de buurt. Heel onitaliaans, moest ik maar snel komen, want we moesten nog een “stukje” rijden.

Uiteraard kon ik dit niet laten schieten en ben ik naar deze vrienden gereden, die wonen in Agliana, om hen op te halen.  Na een ander bevriend stel te hebben opgehaald begon onze tocht naar de Agriturismo. Een tocht over kleine, bochtige, smalle en zelfs deels onverharde wegen. Na anderhalf uur slingeren kwamen we echter op een fantastische plek. Een schitterende Agriturismo met geweldig uitzicht en een eigen paardenranch. Eenmaal binnen konden we aanschuiven aan de lange tafel, waar een heerlijk, authentiek maal werd geserveerd, begeleid met de nodige flessen wijn en natuurlijk als toetje de Vin Santo. Zo werd mijn voorgenomen rustige paasdag een dag vol heerlijke gesprekken, goed eten, genieten in de zon en vooral een zeer bochtige terugweg!

De lente begint, eindelijk komt er een eind aan de lange treurige winter in Italië. In Nederland ben ik al geen liefhebber van de winter, maar wij Nederlanders laten ons tenminste nog zien. De gemiddelde Italiaan sluit zichzelf eind oktober op en komt ergens in maart weer uit de winterslaap. Met 15 graden vindt men het in Italië maar koud en komt de winterjas, de elektrische deken uit de kast en gaat de verwarming aan op standje ‘sambal’.

De komst van de lente betekent ook dat er in de tuin gewerkt moet worden. Mijn tuin is in de afgelopen jaren onderhouden door de eigenaresse van de gehele woning die een grote voorliefde heeft voor, in mijn ogen, onmogelijke, planten, namelijk de amaryllissen. Die plant die bloeit twee dagen per jaar schitterend, maar is de rest van het jaar een afschuwelijk lelijk ding. In al mijn enthousiasme heb ik in het najaar een groot gedeelte van de tuin omgespit, geverticuteerd en ingezaaid met gras. Nu de winter dan echt voorbij is, zijn de sporen van de relatief strenge winter in Italië duidelijk zichtbaar; mijn planten hebben de winter niet overleefd en het gras staat torenhoog. Gelukkig heb ik hele lieve vrienden die me mee willen helpen, al moet ik erg mijn best doen ze te overtuigen van het feit dat dit de juiste periode is om in de tuin te werken en dat we het best zullen overleven ondanks de barre temperaturen rond de 15 graden. Er wordt gespit, gemaaid, gevloekt, verlichting aangelegd en vele nieuwe planten gepot. De OBI, de bouwmarkt in mijn buurt, ziet mij als trouwe klant bijna dagelijks terugkeren. Het begint op te vallen dat ik, die duidelijk niet Italiaans oog, toch echt aankopen doe voor een tuin en al snel word ik bij binnenkomst begroet. De vaste verkoper helpt mee met het inladen van de spullen in de auto en zorgt ervoor dat iedere plantje keurig vervoerd kan worden in mijn kleine wagentje.

Twee weken geleden besloot ik na aankomst in Italië samen met Jip wederom naar de OBI te gaan, maar dan de grotere versie in de buurt van het vliegveld van Pisa. Alsof mijn vaste autoverhuurder het aanvoelde, kreeg ik voor deze keer een Fiat Doblo mee, waarin ik me voelde alsof de Paus achterin stond om het publiek toe te wuiven. Na een behoorlijke ronde in de bouwmarkt, werd ik wederom door verschillende mensen geholpen om de aankopen vakkundig in de auto te krijgen. Zelfs in de grote Doblo was dat een zeer grote uitdaging, maar na een half uur duwen en herpakken, kon de kofferbak dan uiteindelijk dicht. Met Jip opgevouwen tussen alle grote dozen, konden we dan eindelijk huiswaarts keren en reed ik de snelweg op. Daar werd ik echter na 500 meter door een politiewagen tot stilstand gebracht. Enigszins verontrust reed ik het parkeerterrein van het benzinestation op, waar twee typische Italiaanse politieagenten uitstapte. In de 10 seconden die de weg die ze moesten afleggen naar mijn auto, gingen allerlei scenario’s door mijn hoofd; moest ik de ‘toerist’ spelen, de ‘onwetende vrouw’ of het maar gewoon laten gebeuren. Ik besloot voor het laatste te kiezen, omdat acteren niet mijn sterkste kant is en dit bleek in mijn voordeel te zijn. De heren wezen mij op het feit dat mijn achterklep tijdens de rit was opengegaan en hielpen mij deze weer te sluiten. Er werd even gekeken naar de, zeker niet handige, positie van Jip in de auto en zelfs kort overleg gepleegd of ze me zouden helpen met het thuisbrengen van mijn spullen en Jip! Uiteindelijk zijn we veilig thuisgekomen en hebben we de daaropvolgende dagen heerlijk kunnen klussen in de tuin. Onze tuin is klaar voor de zomer, lange diners op het terras en natuurlijk een aperitivo.

Er is geen enkele twijfel mogelijk over het feit dat de gemiddelde Italiaan een bijzonder goede smaak heeft. De Italiaan is altijd een voorloper in de mode, kleedt zich goed voor iedere gelegenheid en besteedt overduidelijk tijd en veel geld in het uiterlijk. In mijn Italiaanse vriendenkring is het geen schande dat de man naar de schoonheidsspecialist gaat. Dat ze terugkomen van de behandeling met iets te smalle wenkbrauwen voor Nederlandse begrippen, heb ik inmiddels maar geparkeerd onder het kopje “Italiaanse stijl”.

In de weekenden een aantal jaren geleden ging ik met collega’s en Italiaanse vrienden vaak nog echt uit. In de zomer naar de discotheken aan de kust bij Viareggio, in de winter naar de gigantische discotheken in Montecatini of Florence. De eerste keer dat ik met een Nederlandse collega werd opgehaald door Italiaanse vrienden voor een avondje uit in de discotheek Seven, werden we door onze vrienden enigszins verbaasd aangekeken. We werden niet letterlijk verzocht, maar toch wel met een overduidelijke hint teruggestuurd naar binnen om ons wat meer op te tuigen. Het moge duidelijk zijn, Italianen doen niets half, maar gaan het liefst tot de top en een stukje daarover heen.

De afgelopen weken heb ik me in Italië dan ook mogen verbazen aan de verschillende decoraties die langzaam te voorschijn kwamen in en buiten de huizen. Wellicht had ik vorig jaar met kerst al een aardig signaal kunnen oppikken toen vrienden als verrassing een kleine kerstboom in mijn huis hadden geplaatst, die mijn huis deed omtoveren in een discotheek.

Gisterenavond kwam ik vanaf een etentje en heb ik de hele weg kunnen lachen om de kerstversiering die vooral op moeten vallen. Alles knippert, het liefst in felle kleuren en in een enorme overdaad. De huizen in mijn dorp zijn van binnen omgetoverd tot minifeestzalen, waar enkel nog de rookmachine ontbreekt om een aardig jaren ’90 feestje te organiseren. Vanavond maakte ik een rondje om een aantal voorbeelden vast te kunnen leggen op de gevoelige plaat. In het nabij gelegen dorpje Larciano stopte ik om een geprojecteerde, dansende sneeuwman te fotograferen. De eigenaar zwaaide vrolijk en trots voor het raam, ik heb hem met alle liefde in de waan gelaten.

Al is het uiterlijk vertoon voor mij dan wellicht iets te veel van het goeie, de kerstgedachte die de italianen nog zo duidelijk overbrengen, geeft een klein gevoel van trots dat ik deelgenoot mag zijn van dit leven. Al weken worden er etentjes georganiseerd, is men bezig met het zoeken naar het perfecte cadeau voor vrienden en familie en wordt er gesproken over het kerstdiner dat groots wordt aangepakt. Als zo vaak bekruipt me dan de gedachte dat wij als Nederlanders nog zoveel kunnen leren van de Italiaan. Tijd, kostbare tijd, samen doorbrengen en met name stilstaan bij deze tijd samen is een bijzonder en waardevol goed.

Wens ik met deze laatste woorden iedereen een fijne, gezellige en vooral liefdevolle kerst en een fantastisch 2018 met af en toe gewoon een beetje tijd om stil te kunnen staan.

Gedurende de twintig jaar dat ik in Italië kom en de laatste jaren werk, heb ik een fijne en bijzondere vriendenkring op kunnen bouwen. Italianen leven, genieten en hebben veel meer tijd. Een etentje met vrienden betekent urenlang tafelen onder het genot van wijn en lange gesprekken.

In september, nu twee maanden geleden, werd ik opgeschrikt door een telefoontje dat de wereld deed stilstaan. Een plotseling overlijden in mijn vriendenkring in Italië. Halsoverkop vertrok ik naar Italië om daar drie dagen mee te maken van pure rouw. Het verschil tussen Nederlanders en Italianen werd, in deze gruwelijke situatie, nog maar eens extra duidelijk. Italianen doen alles met passie, ook rouwen. Voelde ik mezelf bezwaard om bij de familie van Jhonny aan de keukentafel aan te schuiven, daar was het gebruikelijk dat de hele dag familie, vrienden, buren en collega’s binnenliepen. Omdat Jhonny onverwacht overleed werd hij ondergebracht in het ziekenhuis voor onderzoeken naar zijn dood. Na drie dagen werd zijn lichaam vrijgegeven en werd hij opgebaard in de “kapel” van het ziekenhuis. Met mijn , wellicht, naïeve manier van denken dacht ik dat dit vergelijkbaar zou zijn met een situatie in een Nederlands ziekenhuis of uitvaartcentrum. Het tegendeel was waar; een lange gang in een soort van vreemd mortuarium waar honderden mensen zich hadden verzameld om afscheid te nemen van Jhonny. Terecht, want een prachtige jongen met een gouden hart, maar in een absurde situatie.

Zijn wij in Nederland gewend aan het plaatsen van een advertentie in de krant en het versturen van rouwkaarten, in Italië zorgt de kracht van het gesproken woord voor de kennisgeving. In no-time wist iedereen ieder detail van de uitvaart en werd er vooral veel en openlijk gerouwd. Een gevoel dat voor mij, als nuchtere Hollandse, nog wat onwennig is. Uiteraard is er in Nederland ruimte voor verdriet, maar bij ons borrelt toch snel een pragmatische manier van denken en handelen naar boven.

In het afgelopen jaar had Jhonny met zijn moeder een fantastisch restaurant neergezet. Een passie die hij had voor koken en het delen van kwaliteit in een gastvrije ruimte, was eindelijk tot uitvoering gekomen door met de opening van I Golosi. Een heerlijke plek, waar de gehele familie en de vriendin van Jhonny hard werken om het iedere gast naar de zin te maken. Eind september heeft Giusy, de moeder van Jhonny, het restaurant weer geopend. Ondanks een enorme leegte en een grootst verdriet voelt het restaurant nog steeds als een plek waar je met twee grote armen wordt onthaald. Sinds het overlijden van Jhonny schuif ik iedere zaterdag bij de familietafel aan voor de open keuken. Het ontbreken van Jhonny voor de grote, brandende pizza-oven, zorgt iedere keer weer voor een steek in het hart. Maar het heeft ook gezorgd voor het versterken van een band. Dat is de kracht van de Italiaanse vriendengroep. Samen eten, samen een goed glas wijn drinken, samen huilen, samen lachen. Stilstaan bij het moment, dankbaar zijn voor dat wat er is en ruimte voor verdriet.

Ik kan iedereen aanraden bij deze geweldige, lieve familie aan te schuiven voor een overheerlijk diner, een zorgvuldig gekozen wijn, maar vooral voor een lach en een persoonlijke interesse, waar wij als nuchter volkje nog van kunnen leren.